Kiedy gluten Ci szkodzi- trwała nietolerancja glutenu

Celiakia, czyli trwała nietolerancja glutenu jest chorobą nieuleczalną, jednak jej objawy można zazwyczaj znacząco złagodzić lub całkowicie wyeliminować. Choroba jest zależna genetycznie i bywa dziedziczna. Co więcej powinieneś wiedzieć?

Czym jest trwała nietolerancja glutenu?
Jakie badania zrobić na trwałą nietolrancje glutenu ?
Ile kosztują badania na trwałą nietolerancje glutenu?
Gdzie zrobić badania na trwałą nietolerancje glutenu?

Czym jest trwała nietolerancja glutenu?

Trwała nietolerancja glutenu (inaczej- celiakia, choroba trzewna) jest coraz częstszym problemem zdrowotnym. Jest chorobą jelit o podłożu autoimmunologicznym (układ immunologiczny- odpornościowy organizmu niszczy własne komórki i tkanki w wyniku wytwarzania przeciwciał przeciwko własnym tkankom). Zmiany chorobowe pojawiają się w jelicie cienkim w wyniku nietolerancji gliadyny- rozpuszczalnej w alkoholu części glutenu będącego białkiem zboża. Gluten znajduje się w pszenicy, życie, owsie i jęczmieniu.

Najczęstszymi objawami choroby są biegunki (rzadziej wymioty) z towarzyszącym ostrym bólem brzucha, a także zmiany w wyglądzie i zapachu stolca występujące po spożyciu nietolerowanych zbóż zawierających gluten. Jednak celiakia przez wiele lat może pozostać niezdiagnozowana ze względu na możliwość występowania niespecyficznych objawów takich jak np. niedokrwistość (anemia), depresja, spadek masy ciała bez wyraźnej przyczyny, zwiększona męczliwość, trudności z zajściem w ciążę, bóle głowy. Może się również zdarzyć tak, że celiakia przez wiele lat nie daje żadnych objawów, które mogłyby zostać skojarzone z chorobą (tzw. celiakia utajona) wówczas pacjent pozostaje nie zdiagnozowany, a objawy choroby trzewnej mogą pojawiać się w wyniku czynnika wyzwalającego np. silnego stresu, ciąży, infekcji.

Jakie badania zrobić na trwałą nietolerancje glutenu ?

Celiakię diagnozuje się zazwyczaj poprzez:

• Wykonanie badań z krwi na przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG) w klasie IgA, deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP), oraz endomysium mięśni gładkich (EmA)- obecność we krwi przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej jest prawie, że równoznaczne z występowaniem choroby trzewnej
• Biopsję jelita cienkiego- wykonuje się ją endoskopowo podczas gastroskopii z pobraniem wycinków jelita cienkiego do badań histopatologicznych. W pobranych wycinkach ocenia się stopień zaniku kosmków jelitowych (charakterystyczny w celiakii) w tzw. skali Marsha (od I do IV).
• By potwierdzić diagnozę można również wykonać badania genetyczne na obecność specyficznych genów- HLA-DQ2 lub HLA-DQ8. Brak tych genów jednoznacznie wyklucza występowanie choroby trzewnej, jednak wykrycie tych genów nie musi oznaczać celiakii. Okazuje się bowiem, że około 30% społeczeństwa ma któryś z powyższych genów pomimo bycia zdrowym.

Ile kosztują badania na trwałą nietolerancje glutenu?

Ceny badań mogą się znacząco różnić w zależności od miasta i placówki w której zostaną wykonane. Badania z krwi, które mogą wykluczyć lub potwierdzić celiakię kosztują z reguły od 30 do nawet 80 zł. Średni koszt testów DNA pozwalających stwierdzić czy posiadamy którykolwiek z genów odpowiedzialnych za zachorowanie na chorobę trzewną to około 300zł. Za endoskopowe badanie jelita cienkiego wraz z pobraniem wycinków do badań będziemy musieli zapłacić około 250 zł jeśli zdecydujemy się na znieczulenie samego gardła- cena zabiegu wykonanego w znieczuleniu ogólnym znacznie wzrasta. Warto jednak wspomnieć, że wszystkie badania potrzebne do zdiagnozowania lub wykluczenia celiakii możemy wykonać w ramach usług wykonanych na NFZ- potrzebne nam jest do tego skierowanie od lekarza gastrologa lub gastroenterologa na poszczególne badania.

Gdzie zrobić badania na trwałą nietolerancje glutenu?

Obecnie niemalże wszystkie laboratoria medyczne z punktem pobrań krwi w większych miastach jak i w mniejszych miejscowościach wykonują pełne pakiety badań z krwi na trwałą nietolerancję glutenu. Badania genetyczne na geny odpowiedzialne za celiakię możemy zrobić w większości placówek zajmujących się wykonywaniem badań genetycznych. Gastroskopię z biopsją jelita cienkiego wykonamy w szpitalu bądź prywatnej przychodni, która wykonuje badania endoskopowe. Ze względu na coraz to większą częstość wykrywania choroby trzewnej nieustannie powiększa się liczba placówek medycznych w których można wykonać niezbędne do diagnozy badania, zarówno prywatnie jak i na NFZ.