Współtowarzyszące choroby autoimmunologiczne – Hashimoto i celiakia

Choroba zaburzeń pracy tarczycy, czyli Hashimoto oraz celiakia, czyli nadwrażliwość na gluten to schorzenia, są ściśle powiązane ze sobą. To właśnie obecność glutenu jest odpowiedzialna za nieprawidłową reakcję immunologiczną organizmu i wywołuje charakterystyczne objawy.

Jak często występuje Hashimoto i celiakia?
Jak objawia się Hashimoto i celiakia?
Jak leczyć Hashimoto przy celiakii?
Jak wykryć celiakię przy Hashimoto?

Jak często występuje Hashimoto i celiakia?

Po dostarczeniu glutenu do organizmu produkowane są przeciwciała, które niszczą wypustki w jelicie cienkim. Konsekwencją tego jest gorsze przyswajanie składników odżywczych i leków. Z kolei choroba Hashimoto to choroba o podłożu autoimmunologicznym, która powoduje niszczenie tarczycy. Niedoczynność tarczycy jest jedną z najczęstszych chorób tego gruczołu, którą wywołuje najczęściej właśnie choroba Hashimoto, Dotyka ona około 5% kobiet i około 1 % mężczyzn, a jej ryzyko rośnie wraz z wiekiem. Szacuje się, że aż 50% ludzi cierpiących na chorobę Hashimoto może posiadać celiakię, która stanowczo obniża skuteczność leczenia choroby Hashimoto. Jest ona również znacznie częściej występującą chorobą, bo jej objawy dotykają 1 na 100 osób, a jej podłoże jest uwarunkowane genetycznie.

Jak objawia się Hashimoto i celiakia?

Hashimoto i celiakia – obie choroby bardzo często powodują identyczne objawy, dlatego bardzo ciężko zdiagnozować prawidłową przyczynę gorszego samopoczucia. Wspólnymi objawami są zmęczenie, ospałość, smutek, depresja, stany lękowe, rozdrażnienie, nerwowość, apatia, uczucie otępienia, problemy ze snem i koncentracją, wypadanie włosów, bóle stawów, problemy skórne, bóle żołądka i inne. Przyczyną tych objawów mogą być problemy z tarczycą, ale równie dobrze mogą się wiązać z nietolerancją glutenu przez organizm. W przypadku celiakii wyżej wymienione jawne objawy mogą mieć także postać utajoną, która objawia się dopiero po pewnym czasie lub postać niemą – niedającą klasycznych objawów. Objawy w przypadku choroby Hashimoto są przyczyną niedoczynności tarczycy, co powoduje powolne niszczenie tego ważnego gruczołu. Oznaką tego schorzenia jest przede wszystkim powiększona tarczyca i niedobór hormonów tarczycy. W przypadku braku jednoznacznych objawów w celu postawienia odpowiedniej diagnozy należy wykonać badania hormonalne.

Jak leczyć Hashimoto przy celiakii?

Podstawą leczenia obu schorzeń jest ich prawidłowa diagnoza. Dopiero stwierdzenie przyczyn niepokojących objawów powinno skutkować wdrożeniem odpowiedniego leczenia i diety. Kuracja polega na stosowaniu leków przeciwzapalnych i leków hormonalnych (lewotyroksyny). Choroba Hashimoto powoduje pogorszenie pracy jelit, co w połączeniu z celiakią może bardzo utrudnić leczenie. Celiakia powoduje problemy z wchłanianiem i trawieniem pokarmów, dlatego należy spożywać produkty posiadające wysoką zawartość błonnika, białka i węglowodany złożone oraz całkowicie wyeliminować z diety gluten.

Jak wykryć celiakię przy Hashimoto?

Prawdopodobieństwo współwystępowania obu chorób o podłożu autoimmunologicznym jest bardzo wysokie. Z tego powodu osoby posiadające chorobę Hashimoto znajdują się w grupie ryzyka, a jeśli występują obciążenia genetyczne (występowanie celiakii u rodziców lub dziadków) prawdopodobieństwo zapadnięcia na tą chorobę znacznie wzrasta. Podstawowym badaniem diagnostycznym są badania genetyczne (HLA DQ2 oraz DQ8). Jeśli wynik testu będzie pozytywny należy wykonać badanie przeciwciał (tTG, EmA, DGP lub GAF) w celu stwierdzenia, czy choroba już się uaktywniła i czy postępuje. Występowanie przeciwciał we krwi jest jednoznaczne z występowaniem choroby. Niestety, aby wyniki badania przeciwciał były miarodajne konieczne jest przyjmowanie glutenu. W celu zdiagnozowania celiakii w 100% należy wykonać biopsję jelita w celu oceny kosmków jelitowych. Uszkodzone kosmki jelitowe potwierdzą chorobę.