Selen a tarczyca

Selen to jeden z kluczowych do życia człowieka mikroelementów. Jego najwyższe stężenia występują w glebie i stąd dociera drogą łańcucha pokarmowego, akumulując się w tkankach roślin, zwierząt a następnie ludzi. W myśl aktualnych norm żywienia dla polskiej populacji, jego dzienne spożycie wynosi 55 µg oraz może się zmieniać w zależności od stanu zdrowia. Selen a tarczyca – jaki mają związek?

Selen a tarczyca – czy mają ze sobą związek?
Selen a tarczyca – jakie są skutki niedoboru selenu?
Selen a tarczyca – jakie są skutki nadmiaru selenu?
Selen a tarczyca – jakie produkty zawierają selen?

Selen a tarczyca – czy mają ze sobą związek?

Współcześnie uważa się, że narząd tarczycowy stanowi największy rezerwuar selenu w naszym organizmie. Wykazuje on aktywność w metabolizmie tarczycy i produkcji przez nią hormonów na obwód ciała człowieka.

Selen a tarczyca – jakie są skutki niedoboru selenu?

Niedobór selenu wynika głównie z niedoborów w diecie. Może objawiać się wieloma niespecyficznymi objawami (osłabienie odporności, ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów, rozwój choroby niedokrwiennej serca czy chorób neurodegeneracyjnych) i prawdopodobnie prowadzić do rozwoju kilku rzadkich dolegliwości (choroba Kaszina – Beka, czyli schorzenie układu kostnego endemiczna dla terenów Chin, Tybetu i Syberii; choroba Keshan, która jest kardiomiopatia występującą tylko w prowincji Heilongjiang). Niedostatecznie wysoki poziom selenu zaobserwowano także między innymi u osób cierpiących na AIDS, fenyloketonurię, mukowiscydozę, ostre zapalenie trzustki, reumatoidalne zapalenie stawów, czy depresję.

Selen a tarczyca – jakie są skutki nadmiaru selenu?

Stan zatrucia selenem występuje rzadko i wynika z nadmiernego spożycia głównie droga suplementacji. Należą do nich: wypadanie włosów, łamliwość lub utrata paznokci, zapalenie skóry, nieprzyjemny oddech, biegunka, uszkodzenie wątroby, a także nerek, czy anoreksja. Ostre przeładowanie tym pierwiastkiem jest bardzo rzadkie u człowieka i dotychczas nie zostało wystarczająco opisane. Objawy stanu zwanego w literaturze „selenosis” są znane dzięki modelom zwierzęcym.

Selen a tarczyca – jakie produkty zawierają selen?

Do najbogatszych, znanych w literaturze źródeł pokarmowych selenu zalicza się na przykład: mięso ryb morskich i skorupiaków (krewetki, sardynki, łosoś, dorsz, halibut, tuńczyk), orzechy brazylijskie, jajka kurze, kaszę gryczaną, kakao, grzyby oraz wszelkie produkty nabiałowe (mleko, jogurty, maślanki, sery).