Hashimoto i celiakię łączy przede wszystkim to, że obie choroby mają podłoże autoimmunologiczne. W przypadku choroby Hashimoto produkowane przez organizm przeciwciała niszczą tarczycę. Z kolei przy celiakii dochodzi do wyniszczenia jelit, a dokładniej kosmków jelitowych odpowiedzialnych za wchłanianie witamin i substancji odżywczych z pożywienia oraz substancji czynnych z leków czy suplementów diety. Obie choroby łączy również to, że często ze sobą współwystępują.
Spis treści:
Jak często występuje celiakia i czym się objawia?
Choroba Hashimoto a celiakia
Jak wykryć celiakię u osób z chorobą Hashimoto?
Jak często występuje celiakia i czym się objawia?
Szacuje się, że nawet co 30 osoba z Hashimoto może mieć celiakię, a aż 50% chorych na autoimmunologiczne zapalenie tarczycy może mieć geny odpowiedzialne za rozwój choroby trzewnej (inaczej celiakii). Ponieważ objawy obu chorób są bardzo zbliżone, często celiakia przez wiele lat rozwija się niezauważona.
Większość pacjentów kojarzy celiakię z chorobą, która daje objawy przede wszystkim ze strony układu pokarmowego – takie jak bóle brzucha, biegunki, wzdęcia. Coraz częściej mamy jednak do czynienia z celiakią skąpoobjawową lub bezobjawową (utajoną). W jej wyniku obserwujemy m.in niski poziom żelaza i ferrytyny, niedobór witamin i składników mineralnych, złe samopoczucie, depresję, bóle stawów, zmniejszenie odporności itp.
Hashimoto i celiakia
Jednym z objawów celiakii może być również zwiększone zapotrzebowanie na hormony tarczycy. Jest to związane z upośledzonym wchłanianiem w jelicie cienkim zarówno składników pochodzących z pożywienia, jak i leków. Wskutek tego pacjenci często muszą zwiększać dawki tyroksyny dla osiągnięcia pożądanego poziomu TSH. Diagnostyka w kierunku celiakii jest więc szczególnie wskazana u osób, które mają problem z unormowaniem gospodarki hormonalnej i wymagają częstej zmiany dawkowania oraz u tych, u których przyjmowane dawki tyroksyny są wysokie.
Przeprowadzone przez włoski ośrodek badania pokazały, że wprowadzenie diety bezglutenowej u osób z subkliniczną niedoczynnością tarczycy i celiakią doprowadziło do znacznego unormowania pracy tarczycy:
- u 71% po roku diety bezglutenowej doszło do uregulowania subklinicznej niedoczynności tarczycy;
- u 19% przestrzegających diety bezglutenowej poziom przeciwciał przeciwtarczycowych zaczął mieścić się w normie.
Celiakia – jak ją wykryć u osób z chorobą Hashimoto?
Zgodnie z rekomendacjami ESPGHAN u osób będących w grupie ryzyka (m.in. właśnie u tych z autoimmunologicznym zapalaniem tarczycy) diagnostykę celiakii należy rozpocząć od badania genetycznego (HLA DQ2 oraz DQ8). Taki test pozwala stwierdzić, czy pacjent ma predyspozycje genetyczne do wystąpienia tej choroby. Jego wynik jest ważny przez całe życie, więc badania nie trzeba powtarzać. Jeśli wynik testu będzie negatywny (brak stwierdzonych genów), możesz być spokojny – celiakia prawdopodobnie nigdy u Ciebie nie wystąpi. Z kolei jeśli test wykaże predyspozycję genetyczną do wystąpienia celiakii, wówczas należy wykonać badanie przeciwciał w celu stwierdzenia, czy choroba jest aktywna. U osób z predyspozycją genetyczną wskazane jest regularne powtarzanie badania przeciwciał.
UWAGA! Badanie genetyczne możesz wykonać nawet wówczas, gdy jesteś na diecie bezglutenowej. Z kolei badanie przeciwciał będzie miarodajne tylko i wyłącznie wtedy, gdy spożywasz gluten! Dlatego też rutynowe stosowanie diety bezglutenowej u osób z chorobami tarczycy przed wykonaniem diagnostyki w kierunku celiakii znacznie utrudnia stwierdzenie tej choroby.
Jakie przeciwciała badamy:
- przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG),
- przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA),
- przeciwko deamidowanej gliadynie (potocznie: „nowej gliadynie” DGP lub GAF).
Nie ma potrzeby oznaczania wszystkich przeciwciał. Należy jednak pamiętać, że pierwszym krokiem powinno być wykonanie oznaczenia całkowitego poziomu IgA. Może się zdarzyć, że ze względu na niedobór IgA wyniki badań będą fałszywie negatywne. W przypadku niedoboru IgA wskazane jest wykonanie powyższych badań w klasie IgG.
Wymienione wyżej przeciwciała są charakterystyczne dla celiakii i jeśli są obecne we krwi, chorobę możemy stwierdzić prawie jednoznacznie. Warto jednak pamiętać, że ich brak nie wyklucza istnienia celiakii. Niestety zdarza się tak, że organizm chorego nie wytwarza w ogóle przeciwciał, a mimo to choroba rozwija się. W takim przypadku dla pełnej diagnozy konieczne jest wykonanie biopsji jelita. Biopsja jelita pozwala również na ocenę kosmków jelitowych (w celiakii dochodzi do ich zaniku).
Ten artykuł jest chroniony prawami autorskimi. Niedopuszczalne jest zwielokrotnianie, modyfikowanie, publiczne odtwarzanie i / lub udostępnianie Serwisu, jego części, materiałów w nim zamieszczonych i / lub ich części, za wyjątkiem przypadków wskazanych w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.
To, że te choroby są ze sobą powiązane to jest fakt. Najpierw robiłam badania na celiakie http://www.testdna.pl/celiakia – a trafiłam na tą stronę przypadkowo, jak nie mogłam znaleźć przyczyny moich problemów z żołądkiem. Okazało się, że mam celiakię. Później miałam problemy z oddychaniem i myślałam, że to wynik astmy, a ostatecznie okazało się, że to jednak problemy z tarczycą. Dobrze, że są takie strony, z których można się dowiedzieć wielu ciekawych rzeczy.