Nietolerancja laktozy a Hashimoto – co mają wspólnego?

Nietolerancja laktozy to jedna z najczęstszych nietolerancji pokarmowych wśród Polaków. Szacuje się, że aż 37% z nas posiada pewien wariant (polimorfizm) genu, który powoduje, że z wiekiem nasz organizm wytwarza coraz mniej enzymu o nazwie laktaza. Zadaniem tego enzymu jest natomiast trawienie cukru mlecznego – laktozy. Ma to szczególne znaczenie u pacjentów z chorobą Hashimoto. Dlaczego?

Spis treści:
Nietolerancja laktozy a Hashimoto
Dlaczego nie warto rezygnować z produktów mlecznych przy braku nietolerancji laktozy?

Nietolerancja laktozy a Hashimoto

Badania naukowe potwierdzają, że u pacjentów z nietolerancją laktozy wymagane było stosowanie o ok 30% wyższych dawek tyroksyny w leczeniu tarczycy. Eliminacja tego cukru z diety może znacząco wpłynąć na przyswajanie tyroksyny, a tym samym można obniżyć TSH bez konieczności zwiększenia dawki leku.

W niektórych przypadkach zastosowanie wręcz mniejszej dawki leku pozwala na zachowanie tego samego efektu terapeutycznego. Jak to możliwe? Otóż okazuje się, że u pacjentów z nietolerancją laktozy spożycie tego dwucukru prowadzi do pogorszenia wchłaniania tyroksyny. Dlatego zastosowanie odpowiedniej diety wpływa nie tylko na poprawę komfortu życia, ale również na skuteczność leczeniach chorób tarczycy [1].

„W badaniach przeprowadzonych na 84 chorujących na zapalenie tarczycy typu Hahsimoto mieszkańców basenu Morza Śródziemnego i Turcji wykazano, że 63 z nich ma nietolerancję laktozy. Okazało się, że eliminacja tego cukru doprowadziła do zmniejszenia poziomu TSH bez modyfikacji dawki lewoskrętnej tyroksyny. Z tego powodu autorzy badania sugerują, aby osoby, które wykazują duże wahania w stężeniu hormonu tyreotropowego i jednocześnie przyjmują wysokie dawki tyroksyny wykonały test w kierunku nietolerancji laktozy [2]”.

Warto więc podejrzewać i diagnozować nietolerancję laktozy u pacjentów z chorobą Hashimoto. Dla nich dieta będzie miała istotny wpływ na skuteczność leczenia, na poziom wyrównania TSH i dawki leków. Szczególną uwagę należy zwrócić na osoby, u których trudno jest ustabilizować niedoczynność tarczycy. Jeśli nie ma innych przyczyn, a pamiętajmy, że niedobór laktazy to tylko jedna z nich, zwiększane dawki tyroksyny nie przyniesie spodziewanego efektu.

Z mojego doświadczenia wynika, że pacjentom z chorobą Hashimoto najczęściej przepisywany jest Eutyhrox, który – uwaga – w swoim składzie zawiera laktozę!!! Jeśli więc ktoś usłyszy diagnozę „Hashimoto”, należy również zrobić test nietolerancji laktozy, chociażby po to, żeby dobrać właściwy lek.

Dlaczego nie warto rezygnować z produktów mlecznych w przypadku braku nietolerancji laktozy?

Specjaliści zwracają uwagę, że w ostatnim czasie bardzo widoczny jest trend unikania produktów mlecznych bez wyraźnych wskazań klinicznych. Należy podkreślić, że nasz organizm bardzo szybko adaptuje się do sytuacji i warunków. U osób rezygnujących ze spożycia laktozy może rozwinąć się wtórna nietolerancja tego cukru – skoro organizm nie potrzebuje enzymu trawiącego laktozę, to zaprzestaje jego produkcji. W konsekwencji nawet osoby, które do tej pory mogły spożywać mleko i jego przetwory, nie narażając się na niekorzystne objawy ze strony układu pokarmowego, zaczynają odczuwać dolegliwości po spożyciu laktozy.

Innymi słowy, jeśli osoby z chorobą Hashimoto, nie wykazują w testach nietolerancji laktozy, eliminacja nabiału z pożywienia nie wpłynie istotnie na ich poziom stężenia TSH.

Oczywiście mleko i jego przetwory nie są niezbędne dla zdrowia, niezwykle istotny jest tutaj odpowiedni dobór produktów mlecznych i ich jakość!!!! Nie każdy jest zdrowy i nie każdy przynosi korzyści dla zdrowia. Zawsze warto sprawdzić dokładnie etykietę. Warto jednak pamiętać, że eliminacja z diety tego składnika pokarmowego powoduje konieczność zastąpienia go innym.

Wykluczając nabiał z diety, obawiamy się niedoborów wapnia, który jest ważnym składnikiem budulcowym kości i zębów i pełni ważną funkcję w wielu innych procesach zachodzących w organizmie. Warto również wiedzieć, że nie jedynym czynnikiem zapewniającym zdrowe kości. Ważne są także:

• magnez,
• fosfor (w odpowiedniej ilości),
• cynk,
• krzem,
• bor,
• potas,
• mangan,
• witaminy A, D, K,
• witaminy z grupy B (zwłaszcza kwas foliowy i witamina B12)
• witamina C.

Zielone warzywa, nasiona roślin strączkowych, orzechy, pełnoziarniste produkty zbożowe, owoce i ryby są ich bogatym źródłem (w tym również wapnia). Przy prawidłowo zbilansowanej, różnorodnej diecie, uwzględniającej odpowiednie zamienniki mleka, nie powinno być problemu z dostarczeniem tych składników.

Źródła:

[1] i [2] A. Ratajczak, M. Moszak, M. Grzymisławski, Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2017, 7 (4), s. 309.

[3] S. Rozenberg, J.J. Body, O. Bruyère i in., Effects of Dairy Products Consumption on Health: Benefits and Beliefs – A Commentary from the Belgian Bone Club and the European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis, Osteoarthritis and Musculoskeletal Diseases, “Calcified Tissue International” 2016, 98 (1), s. 1-17.

[4] H.A. Bischoff-Ferrari, B. Dawson-Hughes, J.A. Baron i in., Milk intake and risk of hip fracture in men and women: A meta-analysis of prospective cohort studies, “Journal of Bone and Mineral Research” 2011, 26 (4), s. 833–839.