Niedoczynność tarczycy dotyczy ok. 4-10% populacji i 3-7 razy częściej występuje u kobiet [1]. Ten niedobór hormonów tarczycy powoduje spowolnienie metabolizmu, a w konsekwencji takie objawy jak np. wyższa masa ciała, suchość skóry, zmęczenie czy zaparcia. Jakie są przyczyny niedoczynności, jak ją zdiagnozować i leczyć?
Spis treści:
Przyczyny niedoczynności tarczycy
Objawy niedoczynności tarczycy
Diagnostyka niedoczynności tarczycy
Leczenie niedoczynności tarczycy
Niedoczynność tarczycy – przyczyny
Najczęstszym powodem niedoczynności tarczycy jest zapalenie tego organu (np. choroba Hashimoto) [2]. Inne przyczyny tej nieprawidłowości to m.in. wycięcie tarczycy ze względów medycznych, wrodzone wady narządu (np. aplazja czy ektopia) lub jego urazy, niedobór jodu, uszkodzenie przysadki mózgowej albo podwzgórza czy stosowanie niektórych leków.
Rzadko występuje również wrodzona niedoczynność tarczycy, którą wykrywa się jednak u noworodka/w wieku niemowlęcym.
Czytaj też: Niedoczynność tarczycy subkliniczna, pierwotna i wtórna
Niedoczynność tarczycy – objawy
Objawy niedoczynności tarczycy mogą być bardzo zróżnicowane. Należą do nich m.in.:
- przewlekłe zmęczenie, senność;
- obniżenie sprawności intelektualnej;
- wypadanie i suchość włosów;
- suchość skóry;
- przewlekłe uczucie zimna;
- wzrost masy ciała;
- obrzęki (m.in. twarzy);
- spadek nastroju, uczucie niepokoju, objawy depresji;
- zaparcia, wzdęcia;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego;
- niepłodność.
Warto zdawać sobie sprawę, że po wyrównaniu niedoczynności tarczycy objawy powinny ustąpić. Jeśli nadal się utrzymują, mogą wynikać np. z współwystępowania innej choroby (np. celiakia) czy niewłaściwego trybu życia.
Zobacz też: Objawy niedoczynności tarczycy [INFOGRAFIKA]
Niedoczynność tarczycy – diagnostyka
Aby wykryć niedoczynność tarczycy, wykonuje się przede wszystkim badanie hormonu TSH (tyreotropina) wydzielanego przez przysadkę mózgową. Jego nadmiar zwykle świadczy o obecności niedoczynności. Analiza tego hormonu pozwala wykryć nieprawidłowość nawet w sytuacji, gdy inne wyniki (FT3 i FT4) są w normie [2].
Warto jednak zdawać sobie sprawę, że zbyt wysoki poziom TSH może być związany również z czynnikami pozatarczycowymi.
Lekarz może zalecić również wykonanie innych badań, np. USG tarczycy, badanie przeciwciał czy oznaczenie poziomu FT3 i FT4.
Czytaj więcej:
Niedoczynność tarczycy – leczenie
Leczenie niedoczynności tarczycy polega na zażywaniu hormonu tarczycy – najczęściej tyroksyny (FT4). Terapię zwykle kontynuuje się do końca życia. Dawka leku dostosowana jest na podstawie wyników badań, wieku i innych czynników (np. ciąży).
Jeśli za niedoczynność tarczycy odpowiada niedobór jodu, lekarz może zalecić stosowanie dodatkowo preparatów zawierających ten pierwiastek.
Zobacz też: Jak wspomóc pracę tarczycy odpowiednią dietą?
Źródła:
[1] K. Szwajkosz, A. Wawryniuk, K. Sawicka, R. Łuczyk, A. Tomaszewski, Niedoczynność tarczycy jako skutek przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia gruczołu tarczowego, „Journal of Education, Health and Sport” 2017, 7 (5).
Ten artykuł jest chroniony prawami autorskimi. Niedopuszczalne jest zwielokrotnianie, modyfikowanie, publiczne odtwarzanie i / lub udostępnianie Serwisu, jego części, materiałów w nim zamieszczonych i / lub ich części, za wyjątkiem przypadków wskazanych w obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa.